سیستم عامل به عنوان نرم افزاری که امکان اجرای اپلیکیشن های مختلف روی سخت افزار را فراهم می کند، شناخته می شود. لینوکس یک هسته یا Kernel است. هسته بخش اصلی یک سیستم عامل است که فعالیت های اصلی آن را کنترل می کند. با استفاده از ابزارهایی که پروژه opensource گنو (GNU) برای لینوکس تولید کرده است، تبدیل به یک سیستمعامل کامل میشود.
در دوره آموزش مقدماتی سیستم عامل لینوکس ( Linux operating system ) شما با موضوعات: بررسی ابزارهای محیط CLI، مدیریت نرم افزارها، پیکربندی سخت افزاری، مدیریت فایل، بوت کردن لینوکس و ویرایشگر محبوب VI، پیکربندی سیستم Xwindows ، محلی سازی و پرینتر، مدیریت سیستم، پیکربندی اولیه شبکه، نوشتن اسکریپت،پیکربندی Email و استفاده از پایگاه داده و امنیت سیستم و شبکه آشنا می شوید.
خلاصه آنچه در دوره مقدماتی آموزش لینوکس ( دوره LPIC1 ) خواهید آموخت:
بخش اول:
در ابتدای فصل بررسی ابزارهای محیط CLI ، اطلاعات اولیه ای راجع به Shell، درک انواع آن و نحوه استفاده هر کدام در لینوکس مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در ادامه مفاهیمی مانند Redirects ,Pipe و Stream ها و نحوی استفاده از آنها در محیط متن، شناسایی ابزارهایی برای ویرایش فایل های متنی و جستجو در این نوع فایل ها به کمک Regular Expression مورد بررسی قرار خواهد گرفت
- کار با محیط متن Command Line
- درک و استفاده از Redirects ,Pipe و Stream ها
- پردازش فایل های متنی به کمک فیلتر ها
- جستجو در فایل های متنی به کمک Regular Expression
بخش دوم:
در فصل مدیریت نرم افزارها درباره کتابخانه ها و کامپوننت هایی که توسط برنامه های سیستم مورد استفاده قرار می گیرد و سعی بر کاهش مصرف منابع دارند، صحبت می شود. در ادامه به یادگیری پکیج ها یا بسته های نرم افزاری ، نحوه نصب برنامه در سیستم های مختلف لینوکس ، آشنایی با مفهومی به نام مدیریت پکیج (Package Management) در سیستم های مختلف لینوکس می پردازیم. این فصل با بررسی پردازش ها، مدیریت، حذف و ایجاد آن ها و بررسی اولویت پردازش های در حال اجرا و تغییر اولویت آن ها به اتمام می رسد.
- مدیریت کتابخانه های مشترک
- استفاده از مدیریت پکیج Debian
- استفاده از مدیریت پکیج RPM
- ساخت، مدیریت و از بین بردن پردازش ها
- شناسایی الویت هر پردازش و تغییر آن
بخش سوم:
فصل پیکربندی سخت افزار، یکی از مهمترین فصل های های این کتاب است. در این فصل شما با مراحل اولیه بالا آمدن سیستم یا Boot، پیکربندی و مدیریت سخت افزارها برای استفاده در لینوکس، توضیح نحوه خاص برخورد لینوکس با سخت افزار، درک ساختار فایل سیستم لینوکس (FHS- Filesystem Hierarchy Standard)، مدیریت دیسک و فایل سیستم و نحوه اطمینان از جامعیت آن ها آشنا کند.
- شناسایی و پیکربندی تنظیمات سخت افزار
- طراحی قالب دیسک سخت
- ساخت پارتیشن و فایل سیستم
- نگهداری از جامعیت یک فایل سیستم
- کنترل mount و unmount کردن فایل سیستم ها
بخش چهارم:
لینوکس مجموعه ای از فایل ها می باشد در نتیجه داشتن توانایی در مورد مدیریت فایل ها بسیار مهم و حیاتی می باشد. ابزارهایی شامل دستکاری فایل مدیریت دسترسی فایل ها (Permission) و مالکیت آن ها (Ownership)، یافتن مکان یک فایل در فایل سیستم لینوکس با ابزار های گوناگون، درک Quota یا سهمیه بندی دیسک در لینوکس و ایجاد محدودیت استفاده از دیسک برای یوزرها. در انتهای این فصل با نوع خاصی از فایل ها به نام لینک و انواع آن آشنا می شویم.
- مدیریت اولیه فایل ها
- ساخت و مدیریت لینک های نرم و سخت
- مدیریت حق دسترسی و مالکیت فایل ها
- مدیریت سهمیه بندی دیسک
- یافتن فایل ها درسیستم و قرار دادن آن در جای مناسب
بخش پنجم:
در فصل پنجم ، بوت کردن لینوکس و ویرایشگر محبوب VI را فرا خواهید گرفت.
اولین مرحله بالا آمدن هر سیستم بوت می باشد. در حالت عادی با فشار دادن کلید پاور سیستم و انتظار برای یک مدت کوتاه سیستم بالا می آید. گاهی لازم است این مراحل را شناسایی و شخصی سازی کنیم.
در این فصل با مفهوم Runlevel (سطح اجرایی) و انواع آن در لینوکس، نصب و پیکربندی boot manager آشنا می شویم. در انتهای این فصل ویراشگر محبوب VI (وای) مورد بررسی قرار می گیرد.
- نصب یک Boot Manager (مدیر بوت)
- بوت کردن سیستم
- درک سطوح اجرایی لینوکس
- ویراشگر Vi
بخش ششم:
سیستم عامل های اصلی سمت کاربر لینوکس، همگی از محیط گرافیکی پشتیبانی می کند که شامل فونت ها ، پنجره ها ، منوها و … می باشد. در فصل ششم ، پیکربندی سیستم Xwindows ، محلی سازی و پرینتر را کار خواهیم کرد.
در لینوکس GUI اصلی با نام Xwindow sys شناخته می شود . در این فصل به یادگیری پیکربندی محیط گرافیکی، درک Display manager وشخصی سازی آن، استفاده راه دور از محیط گرافیکی، پیکربندی محلی سازی سیستم برای زبان و نوع فورمت نمایش تاریخ و اعداد،یادگیری استفاده از لینوکس برای افراد با ناتوانی های مختلف جسمی و در انتها به برررسی پرینترها ، پیکربندی و راه اندازی آن ها در لینوکس بحث می شود.
- نصب و پیکربندی X11
- درک و پیکربندی Display Manager
- دسترسی لینوکس برای همه (ویژه افراد ناتوان)
- محلی سازی و جهانی سازی
- مدیریت پرینتر و عملیات پرینت کردن
بخش هفتم:
بیشتر فعالیت های مدیریت سیستم فعالیت هایی اند که همه روزه باید تکرار شوند مانند بروزرسانی،پشتیبان گیری و … . برخی از این فعالیت های مدیریت در ارتباط با یوزرها گروه ها و مدیریت آن ها است.
در این فصل ابتدا با مدیریت یوزرها و گروه ها در لینوکس مواردی مانند ساخت،حذف و ویرایش آنها می پردازیم. در ادامه به کمک Cronها سعی بر اتوماتیک کردن فعالیت های مدیریتی لینوکس می کنیم.
لینوکس رفتار خاصی برای نگه داری زمان سیستم خودش دارد. از آن جایی که زمان در سیستم یک مقوله بسیار حیاتی مخصوصا در گزارشگیری می باشد، لذا یادگیری آن حیاتی است. در این فصل همچنین در مورد گزارشگیری در لینوکس نیز بحث می شود.
- گزارش گیری در سیستم
- نگه داری زمان سیستم
- اتوماتیک کردن فعالیت های مدیریتی سیستم بوسیله ی زمان بندی آن ها
بخش هشتم:
در فصل هشتم، پیکربندی اولیه شبکه را می آموزید. بیشتر سیستمهای لینوکس متصل به شبکهاند؛ چه سرور باشند و چه کلاینت. حتی سیستمهای خانگی شما نیز به شبکه اینترنت متصل است. به همین دلیل پیکربندی شبکه لینوکس بسیار مهم میباشد.
در این فصل ابتدا به توضیح مختصری در مورد شبکه، آدرسها و نحوه ارتباط سیستم هت در شبکه میپردازیم. در ادامه به بررسی فعالیتهایی نظیر آدرس دهی، مسیریابی، فعالیتهای Name Resolution و تعمیرو اشکال زدایی شبکه به کمک ابزارهای موجود در لینوکس میپردازیم.
- درک شبکههای TCP/IP
- درک آدرسها در شبکه
- پیکربندی تنظیمات شبکهای در لینوکس
- تشخیص اتصال شبکهای و اشکال زدایی
بخش نهم:
در فصل نهم، به بررسی موضوعات متفرقه ای می پردازیم. نوشتن اسکریپت، پیکربندی Email و استفاده از پایگاه داده در این فصل مطرح می شود.
ابتدا با مدیریت شل و شخصی سازی آن آشنا میشویم. فصل اول به طور مختصر توضیحاتی اعمال شد ولی در این فصل به ادامه بحثهای مربوط به آن میپردازیم. گاهی اوقات نیاز است که مجموعهای از دستورات لینوکس به صورت پشت سر هم و تکراری اجرا شود. در این گونه از موارد از اسکریپتها کمک میگیریم. در این قسمت نیز راجع به نحوه و قالب اسکریپت نویسی به زبان shell نیز بحث میشود.
موضوع مهم دیگر که در این فصل بررسی شده موضوع پایگاههای داده میباشد. یکی از قسمتهای این فصل در مورد نحوه صحبت با پایگاههای داده مبتنی بر SQL(Structured Query Language) میباشد.این فصل با مفهوم Email و نحوه راه اندازی آن در لینوکس به اتمام میرسد.
- تشخیص و استفاده از محیط شل
- شخصی سازی و نوشتن اسکریپتهای ساده
- مفهوم ایمیل در لینوکس
- مدیریت داده SQL در لینوکس
بخش دهم:
در فصل دهم و پایانی، امنیت سیستم و شبکه که یکی از مباحث مهم و ضروری در همه مکان ها و سیستم هاست، آموزش داده می شود.
امنیت میتواند از قفل کردن یک در تا قرار دادن یک پسورد برای ورود به سیستم باشد. شما در این فصل به یادگیری برخی اقدامات امنیتی از جمله محدود کردن دسترسی به کامپیوتر از طریق پورتها، مدیریت امنیت اختصاصی برنامهها، مدیریت پسوردها، ویرایش برخی از ویژگیهای اکانت یوزر ها برای بالا بردن امنیت و استفاده از اتصالات امن و ارسال دادهها به صورت رمزنگاری شده آشنا خواهید شد.
- اجرای برخی فعالیتهای مدیریت امنیت
- پیاده سازی امنیت سیستم میزبان
- ایمن سازی اتصالات و رمزنگاری دادهها